ήμαρ

ἦμαρ, δωρ. και αρκ. τ. ἆμαρ, τὸ (Α)

1. η ημέρα («νύκτες τε καὶ ἤματα», Ομ. Οδ.)

2. (ως επίρρ.) ἦμαρ

κατά τη διάρκεια τής ημέρας

3. φρ. α) «μέσον ἦμαρ» — μεσημέρι

β) «δείελον ἦμαρ» — δειλινό

γ) «ἐπ' ἤματι»

i) καθημερινά

ii) κατά το διάστημα τής ημέρας

iii) κατά το τέλος τής ημέρας

δ) «κατ' ἦμαρ»

i) καθημερινά

ii) σήμερα

ε) τὸ κατ' ἦμαρ» — οι καθημερινές ανάγκες, ο επιούσιος άρτος

στ) «παρ' ἦμαρ» — μέρα παρά μέρα

ζ) «ἤματι χειμερίῳ» — σε μια χειμωνιάτικη μέρα

η) «ἤματι ὀπωρινῷ» — σε μια φθινοπωρινή μέρα

θ) (για θάνατο) «νηλεὲς ἦμαρ» — μοιραία μέρα

ι) (για σκλάβους) «ἐλευθέριον ἡ δούλιον ἡ ἀναγκαῑον ἦμαρ» — η μέρα τής απελευθέρωσης

ια) «νόστιμον ἦμαρ» — η μέρα τής επανόδου στην πατρίδα.

[ΕΤΥΜΟΛ. Επικός ιων. τ. τού άμαρ. Ανάγεται σε ΙΕ τ. *āmōr (πρβλ. τέκμαρ: τέκμωρ) και αντιστοιχεί στο αρμ. awr «ημέρα». Η δασύτητα τού αττ. παρεκτεταμένου τ. ημέρα οφείλεται μάλλον σε αναλογία προς το εσπέρα.

ΠΑΡ. ημάτιος.

ΣΥΝΘ. αυτήμαρ, εννήμαρ, εξήμαρ, πανήμαρ, προήμαρ (βλ. και λ. ημέρα)].